Rynek bankowy w Polsce
W naszym kraju funkcjonuje aż 35 banków komercyjnych (to dane za 2017 r.) i ponad 550 banków spółdzielczych. Swoje oddziały ma ponadto 28 instytucji zajmujących się wyłącznie kredytami. Pomimo obecności wielu zagranicznych instytucji, za większością tego rynku stoi jednak polski kapitał!
W ciągu ostatnich kilku lat spadła zarówno ilość banków komercyjnych (głównie na skutek fuzji i przejęć, np. BPH, BGŻ) jak i ilość banków spółdzielczych. W ciągu ostatnich 5 lat o 13% zmalała także ilość oddziałów bankowych w naszym kraju, a co za tym idzie ilość pracowników w tym sektorze. Ten trend prawdopodobnie zostanie podtrzymany ze względu na rosnący udział bankowości elektronicznej – internetowej i mobilnej. Klienci po prostu rzadziej potrzebują zaglądać do oddziałów, ponieważ coraz częściej podstawowe operacje wykonują sobie sami.
Warto podkreślić, że po raz pierwszy od 1999 r. w sektorze bankowym przeważają teraz instytucje, gdzie dominuje polski kapitał.
Nie bez znaczenia było tu przejęcie drugiego co do wielkości w Polsce Banku Pekao SA przez PZU SA. Jak podaje KNF, obecnie polski kapitał stoi za 14 instytucjami, które stanowią 54,5% rynku bankowego. Natomiast spośród inwestorów zagranicznych:
- 10,2% rynku należy do instytucji z Niemiec (m.in. Commerzbank – właściciel mBanku, Deutsche Bank),
- 8,6% z Hiszpanii (m.in. Santander – właściciel Santander Bank Polska, dawniej BZ WBK)
- 7% z Francji (m.in. BGŻ BNP Paribas, Credit Agricole)
- 6,9% z Holandii (m.in. ING Group – właściciel ING Banku Śląskiego)
- 4,0% z Portugalii (m.in. Banco Comercial Portugues – właściciel Banku Millennium)
- 3,3% z USA (m.in. Citibank, właściciel Citi Handlowego)
Na prawie niezmiennym poziomie w ostatnich latach (ok. 48%) utrzymuje się udział 5 największych banków w Polsce: PKO BP, Pekao SA, Santander Bank Polska, mBanku oraz ING Banku Śląskiego.
Zysk sektora bankowego
Banki działające w Polsce wypracowały w 2017 r. zysk w wysokości 13 600 mln zł, o 2,3% niższy niż w 2016 r. Wzrosła jednak rentowność wśród banków spółdzielczych – one swój wynik poprawiły w 2017 r. aż o 25%. Obniżenie zysków w stosunku do 2016 r. KNF wyjaśnia tym, że wynik za 2016 r. był zawyżony na skutek transakcji sprzedaży udziałów w VISA Europe oraz krótszego o jeden miesiąc okresu objętego podatkiem od aktywów.
Kredyty walutowe
W głośnej ostatnimi laty kwestii walutowych kredytów mieszkaniowych, należy zauważyć systematyczny spadek ich udziału wobec wszystkich kredytów. W 2013 r. stanowiły ok. 55% wszystkich kredytów hipotecznych, a w 2017 r. już ok. 35%. Równie dynamicznie wzrasta ilość kredytów w złotych. Miał na to wpływ nie tylko wzrost wartości franka w ostatnich latach, ale także działania instytucji nadzorujących rynek finansowy, dzięki czemu w ostatnich kwartałach sprzedaż kredytów walutowych nie przekracza 1-2% wszystkich udzielanych kredytów.
